ፕላግ የሚከሰተው በ በባክቴሪያው Yersinia pestis ሲሆን በተለምዶ በትናንሽ አጥቢ እንስሳት እና ቁንጫዎቻቸው ውስጥ የሚገኘው ዞኖቲክ ባክቴሪያ ነው። በ Y. pestis የተያዙ ሰዎች ብዙውን ጊዜ ከአንድ እስከ ሰባት ቀናት ባለው ጊዜ ውስጥ የመታቀፉን ጊዜ ካለፉ በኋላ የሕመም ምልክቶችን ያሳያሉ። ሁለት ዋና ዋና የፕላግ ኢንፌክሽን ዓይነቶች አሉ፡ቡቦኒክ እና የሳምባ ምች።
ቡቦኒክ ቸነፈር ቫይረስ ነው?
የቡቦኒክ ቸነፈር በየርሲኒያ ተባይ(Y.pestis) ባክቴሪያ የሚከሰት የኢንፌክሽን አይነት ሲሆን ይህም በአብዛኛው በአይጦች እና በሌሎች እንስሳት ላይ በቁንጫ የሚተላለፍ ነው። በዛን ጊዜ በቁንጫ የተነደፉ ሰዎች በወረርሽኝ ሊወርዱ ይችላሉ. በእንስሳትና በሰዎች መካከል ሊሰራጭ የሚችል በሽታ (zonotic disease) ምሳሌ ነው።
ቸነፈር ቫይረስ ነው ወይስ ባክቴሪያ?
ቸነፈር በእንስሳትና በሰዎች ላይ የሚያደርሰው ተላላፊ በሽታነው። በጀርሲኒያ ፔስቲስ ባክቴሪያ ምክንያት ይከሰታል. ይህ ባክቴሪያ በአይጦች እና ቁንጫዎቻቸው ውስጥ የሚገኝ ሲሆን ዩናይትድ ስቴትስን ጨምሮ በብዙ የአለም አካባቢዎች ይከሰታል።
ኢቦላ ቸነፈር ነው ወይስ ቫይረስ?
N'Seka ከጥቂት ቀናት በኋላ ሞተ። ኢቦላ፣ እንዲሁም የኢቦላ ቫይረስ በሽታ (ኢቪዲ) እና የኢቦላ ሄመሬጂክ ትኩሳት (EHF) በመባል የሚታወቀው፣ በሰው እና በሌሎች ፕሪሚትስ የሚመጣ የቫይረስ ሄመሬጂክ ትኩሳት ሲሆን በኢቦላቫይረስ የሚመጣ። ምልክቶቹ በቫይረሱ ከተያዙ ከሁለት ቀናት እስከ ሶስት ሳምንታት ባለው ጊዜ ውስጥ ይጀምራሉ።
3ቱ የወረርሽኝ ዓይነቶች ምን ምን ናቸው?
ፕላግ የተለያዩ ክሊኒካዊ ቅርጾችን ሊወስድ ይችላል ነገርግን በጣም የተለመዱት ቡቦኒክ፣ የሳምባ ምች እና ሴፕቲክሚክ። ናቸው።
